Wybór betonu w workach stanowi dla wielu osób wygodną alternatywę wobec zamawiania tzw. betonu towarowego (dostarczanego przez „gruszki”). Prace remontowo-budowlane na mniejszą skalę często opłaca się prowadzić z użyciem gotowych mieszanek, które wystarczy wymieszać z wodą. Pojawia się jednak pytanie: ile takich 25-kilogramowych worków potrzeba, by uzyskać 1 m³ świeżego betonu? Odpowiedź zależy od kilku czynników, ale można przyjąć pewne wartości orientacyjne.
Co wpływa na wydajność betonu w workach?
- Skład mieszanki
Na rynku dostępne są różne typy gotowych mieszanek betonowych, różniące się zawartością cementu, kruszywa i dodatków (np. plastyfikatorów). Każdy producent określa własne proporcje, co wpływa na gęstość i wydajność betonu po wymieszaniu.
- Wilgotność i ilość wody zarobowej
Aby uzyskać pożądaną konsystencję, do suchej mieszanki dodaje się zazwyczaj kilkanaście procent wody (najczęściej 10–15% masy suchej). Przestrzeganie zaleceń producenta gwarantuje, że beton osiągnie zakładaną wytrzymałość. Zbyt duża ilość wody prowadzi do rozrzedzenia masy i spadku wytrzymałości, co może zaburzyć szacowaną wydajność.
- Ubijanie i zagęszczanie
Po wymieszaniu i ułożeniu w szalunku, beton jest zagęszczany (np. wibratorem). Im lepiej zagęszczony beton, tym mniejsza objętość pustek powietrznych. Na skalę przydomowych inwestycji różnice nie muszą być duże, ale warto o tym pamiętać.
Orientacyjna wydajność: ile worków na 1 m³?
Większość producentów podaje na opakowaniu informację o przybliżonej wydajności jednego worka. Przykładowo: 25 kg suchej mieszanki może dawać w przybliżeniu około 12–13 litrów (0,012–0,013 m³) gotowego betonu. Na tej podstawie można wyliczyć:
- 1 m³ = 1000 litrów
- Przy wydajności ~12–13 litrów z jednego worka otrzymujemy ~80–85 worków potrzebnych do uzyskania 1 m³ betonu.
Niekiedy producenci podają na etykiecie dokładniejsze wartości, np. „z jednego worka 25 kg uzyskuje się 0,011 m³ betonu”. Wówczas:
- 1000 l / (0,011 m³) ≈ 91 worków
Różnice mogą być więc dość wyraźne w zależności od receptury, frakcji kruszywa czy faktycznej ilości dodanej wody. Zazwyczaj przyjmuje się, że w praktyce potrzeba około 80–90 worków suchej mieszanki, aby wypełnić 1 m³.
Przykładowa kalkulacja krok po kroku
- Sprawdź wydajność na opakowaniu
Producent często umieszcza informację o tym, ile litrów gotowej mieszanki uzyskasz z jednego worka.
- Oblicz objętość
Jeśli na opakowaniu widnieje napis „wydajność: około 13 litrów z 25 kg”, to znaczy, że z jednego worka otrzymujesz 0,013 m³.
- Przelicz na m³
Aby uzyskać 1 m³ (czyli 1000 litrów) betonu, trzeba zużyć:
1000 l / 13 l = ~77 worków.Możesz zaokrąglić w górę i przyjąć 80 worków (zawsze lepiej mieć zapas).
- Uwzględnij zapas
W praktyce radzi się kupić o kilka worków więcej, ze względu na ewentualne straty podczas mieszania, transportu i układania masy.
O czym pamiętać, planując zakupy?
- Przeliczenie masy
Zakup 80 worków po 25 kg to łącznie 2000 kg suchej mieszanki, którą trzeba dostarczyć na budowę i odpowiednio składować. Warto upewnić się, czy warunki transportu (np. ograniczenia tonażowe) oraz miejsce składowania są do tego dostosowane.
- Warunki przechowywania
Worki powinny być składowane w suchym miejscu, chronionym przed wilgocią i deszczem, aby nie doszło do przedwczesnego zbrylenia mieszanki.
- Koszt całkowity
Cena jednego worka nie jest jedynym kosztem. Należy uwzględnić także koszt transportu, wodę do zarabiania, narzędzia (betoniarka, wibratory, szalunki) oraz ewentualne dodatki chemiczne.
- Alternatywy
Przy większych inwestycjach (kilka-kilkanaście m³ betonu) może bardziej opłacać się zamówić beton towarowy z wytwórni. Taki transport zwykle zamyka się w jednej lub dwóch dostawach z tzw. gruszką, co oszczędza czas i pracę.
Podsumowanie
W przypadku mniejszych inwestycji (np. budowa ogrodzenia, fundamenty pod altanę czy schodki) gotowy beton w workach bywa wygodnym rozwiązaniem. Orientacyjnie trzeba się liczyć z koniecznością zakupienia około 80–90 worków po 25 kg, aby wypełnić 1 m³ przestrzeni. Dokładna liczba zależy od receptury danej mieszanki oraz ilości dodawanej wody.
Planując zakupy, zawsze warto dodać kilka worków zapasu. Lepiej mieć ich nieco więcej, niż przerwać pracę w połowie ze względu na braki. Jeśli skala prac jest jednak większa, alternatywnym rozwiązaniem może być zamówienie betonu towarowego, które w wielu wypadkach okazuje się ekonomiczniejsze i mniej pracochłonne.